Google Optimize چیست؟ آموزش کار با گوگل اپتیمایز

شاید برایتان جالب باشد بدانید بسیاری از تصمیم‌های مهم در طراحی صفحات وب، نه براساس سلیقه بلکه براساس داده‌های آزمایشی گرفته می‌شوند. تصور کنید دو نسخه متفاوت از یک صفحه فرود یا لندینگ پیج دارید؛ اما نمی‌دانید کدام‌یک عملکرد بهتری خواهد داشت. اینجاست که ابزارهایی مثل گوگل اپتیمایز به‌ کمک شما می‌آیند تا مسیر را با داده‌های واقعی روشن کنند.

اگر برایتان سؤال است که گوگل اپتیمایز چیست؟ باید بدانید که Google Optimize یکی از ابزارهای رایگان گوگل برای آزمایش و بهینه‌سازی صفحات وب است. این ابزار دیجیتال مارکتینگ به شما امکان می‌دهد بدون نیاز به دانش برنامه‌نویسی، تست‌های A/B و چندمتغیره را اجرا و با تحلیل دقیق رفتار کاربران، نسخه‌های مختلف صفحات را مقایسه و عملکرد آن‌ها را ارزیابی کنید.

گوگل اپتیمایز چیست؟

گوگل اپتیمایز (Google Optimize) یک ابزار رایگان جهت بهینه‌سازی نرخ تبدیل (CRO) به‌حساب می‌آید که توسط گوگل طراحی شده است و پیش‌تر با نام Google Website Optimizer شناخته می‌شد. این ابزار به صاحبان وب‌سایت‌ها امکان می‌دهد نسخه‌های مختلفی از یک صفحه را طراحی کرده و به‌کمک داده‌های آماری واقعی بررسی کنند که کدام نسخه عملکرد بهتری دارد.

اما سوال اساسی اینجاست که google optimize چیست؟ درواقع، این ابزار کمک می‌کند تا تصمیم‌گیری درمورد طراحی یا محتوای صفحات وب، نه‌ براساس حدس‌ و گمان بلکه براساس آزمایش و داده‌های قابل‌اندازه‌گیری انجام شود؛ برای‌ مثال، اگر بخواهید بدانید یک دکمه تماس در چه رنگی بیش‌از‌حد کلیک می‌گیرد یا چه تیترهایی باعث ثبت‌نام بیشتر کاربران در خبرنامه می‌شوند، گوگل اپتیمایز این سنجش را براساس معیارهایی‌ چون نرخ پرش، نرخ کلیک یا ثبت‌نام ایمیلی انجام می‌دهد؛ نتیجه این است که شما نه‌تنها در وقت و هزینه صرفه‌جویی می‌کنید، بلکه تصمیمات شما بهینه و مبتنی‌بر واقعیت‌های رفتاری کاربران خواهند بود.

نحوه کار گوگل اپتیمایز

حالا که متوجه شدید google optimize چیست احتمالا این سوال برایتان پیش می‌آید که گوگل اپتیمایز چه کاری انجام می‌دهد و این ابزار دقیقاً چگونه عمل می‌کند؟ پاسخ در تحلیل رفتار کاربران و اجرای تست‌های هوشمند نهفته است؛ فرآیند عملکرد گوگل اپتیمایز بر پایه یک قطعه کد رهگیری (tracking snippet) و مجموعه‌ای از تنظیمات هدف‌گذاری صفحه و مخاطب بنا شده است.

زمانی‌که کاربر وارد صفحه‌ای می‌شود که در آن یک آزمایش فعال تعریف شده است و ویژگی‌های او با معیارهای هدف‌گذاری تعیین‌شده (مانند موقعیت جغرافیایی، نوع دستگاه یا رفتار قبلی کاربر) مطابقت دارد، کد رهگیری گوگل اپتیمایز به‌صورت خودکار تشخیص می‌دهد که این کاربر باید در کدام نسخه از آزمایش شرکت کند؛ سپس یکی از نسخه‌های طراحی‌شده (مثلاً نسخه اصلی یا نسخه تغییر‌یافته) به‌صورت مستقیم برای او بارگذاری و نمایش داده می‌شود.

نتایج و عملکرد هر آزمایش را می‌توان از طریق داشبورد گوگل اپتیمایز یا بخش Behavior در گوگل آنالیتیکس مشاهده کرد. معیارهایی‌ که جهت سنجش انتخاب می‌کنید، نقش کلیدی در ارزیابی موفقیت تست دارند؛ به‌عنوان‌مثال، ممکن است هدف شما افزایش خرید محصول، ثبت‌نام در خبرنامه یا کاهش نرخ پرش باشد. با ادامه اجرای آزمایش و جمع‌آوری داده‌های بیشتر، گوگل اپتیمایز به‌مرور الگویی از رفتار کاربران ترسیم و پیش‌بینی می‌کند کدام نسخه احتمال بیشتری برای ارائه نتایج بهتر دارد. در برخی موارد نیز ممکن است ابزار تشخیص دهد که هیچ‌کدام از نسخه‌ها نسبت به دیگری برتری معناداری ندارند.

اما کاربرد گوگل اپتیمایز چست؟ گوگل اپتیمایز صرفاً یک ابزار نیست؛ بلکه یک جعبه‌ابزار هوشمند برای تحلیل رفتار کاربر و افزایش بازدهی سایت به‌شمار می‌رود؛ اما بهره‌برداری واقعی از آن، به توانایی شما در طراحی تست‌هایی بستگی دارد که با نیازها و دغدغه‌های کاربران هماهنگ باشد؛ در ادامه همراه ما بمانید تا به راه اندازی گوگل آپتیمایز بپردازیم.

نکته: گوگل ادز یا تبلیغات در گوگل یکی دیگر از ابزارهای گوگل برای افزایش نرخ تبدیل صفحات شما است که با نمایش شما در صدر نتایج به دیده شدن آن کمک می‌کند. در کنار این ابزار کاربردی شما می‌توانید برای موفقیت هر چه بیشتر از سرویس Google Ads استفاده کنید.

آموزش راه‌اندازی گوگل اپتیمایز

استفاده از گوگل اپتیمایز تنها به شناخت قابلیت‌های آن محدود نمی‌شود؛ برای بهره‌برداری واقعی از این ابزار، باید به‌درستی آن را راه‌اندازی و تنظیم کنید. فرایند راه اندازی گوگل آپتیمایز در ابتدا امکان دارد، پیچیده به‌نظر برسد؛ اما با طی‌کردن چند مرحله ساده زیر، می‌توانید به‌سادگی آزمایش‌های خود را آغاز کنید و داده‌های ارزشمندی از رفتار کاربران به‌دست آورید.

ایجاد حساب گوگل اپتیمایز

برای شروع آموزش Google Optimize، باید یک حساب Google Optimize ایجاد کنید؛ این حساب از طریق حساب کاربری گوگل شما ساخته می‌شود. در مرحله ایجاد حساب، لازم است اطلاعاتی مانند نام حساب (Account Name) و نام کانتینر (Container Name) را وارد کنید؛ کانتینر معمولاً همان نام دامنه وب‌سایت شماست.

اتصال حساب گوگل اپتیمایز به آنالیتیکس

در ادامه، باید حساب گوگل اپتیمایز خود را به Google Analytics متصل کنید. برای این‌ کار، وارد تنظیمات کانتینر شده و در بخش Measurement، ویژگی موردنظر در آنالیتیکس را انتخاب کرده، نمای مناسب (View) را مشخص و در پایان تغییرات را ذخیره می‌کنید؛ این اتصال نقش حیاتی در تجزیه‌ و تحلیل نتایج آزمایش‌ها دارد.

نصب گوگل اپتیمایز

نصب ابزار گوگل اپتیمایز به روش‌های مختلفی انجام می‌شود و انتخاب روش مناسب به نوع دسترسی شما به وب‌سایت بستگی دارد. ساده‌ترین و توصیه‌شده‌ترین روش، استفاده از Google Tag Manager است؛ در این روش مراحل زیر را دنبال کنید:

• وارد Google Tag Manager شوید و در بخش «Tags»، روی «New» کلیک کنید.
• گزینه «Tag Configuration» را انتخاب کرده و «Google Optimize» را برگزینید.
• شناسه کانتینر گوگل اپتیمایز خود را وارد و متغیر تنظیمات Google Analytics را مشخص کنید.
• تنظیمات پیشرفته را باز و از بخش «Tag Sequencing»، مشخص کنید که این تگ قبل از تگ گوگل آنالیتیکس اجرا شود.

درنهایت، تگ Google Optimize را روی «All Pages» تنظیم و تغییرات را ذخیره و منتشر کنید.

انتخاب اولین آزمایش

پس از نصب موفق ابزار، نوبت به آغاز اولین آزمایش می‌رسد؛ برای این‌ کار باید مراحل زیر را در نظر داشته باشید:

• گزینه «Create experience» را انتخاب و نام و آدرس صفحه موردنظر جهت ویرایش را وارد کنید.
• باید نوع آزمایش مشخص شود؛ اگر تازه‌کار هستید، تست A/B بهترین انتخاب به‌نظر می‌رسد.

در ادامه، وارد پیش‌نویس آزمایش می‌شوید که شامل واریانت‌ها (نسخه‌ها)، تنظیمات هدف‌گیری، اهداف آزمایش و سایر تنظیمات است.

ساخت واریانت‌ها

در مرحله بعد، واریانت‌ها (نسخه‌های جایگزین صفحه) را می‌سازید. برای این‌کار روی «+ Add variant» کلیک کنید و سپس گزینه «Edit» را بزنید. 

گوگل اپتیمایز امکان ایجاد تغییرات بدون نیاز به کدنویسی را فراهم کرده است. می‌توانید متن، رنگ، اندازه و فونت بخش‌هایی از صفحه را تغییر دهید و پس از اتمام ویرایش، گزینه «Done» را انتخاب کنید.

افزودن تنظیمات هدف‌گیری

تنظیمات هدف‌گیری مشخص می‌کنند آزمایش در چه شرایطی و برای چه کاربرانی فعال شود؛ این تنظیمات شامل موارد زیر هستند:

• هدف‌گیری صفحه: تعیین URLهایی که آزمایش در آن‌ها اجرا می‌شود.

• هدف‌گیری مخاطب: براساس مکان، دستگاه یا سایر ویژگی‌های کاربر.

می‌توانید با واردکردن آدرس صفحه در بخش Page Targeting، از درستی قوانین مطمئن شوید یا از قابلیت Debug در بخش Preview برای بررسی شرایط اجرای آزمایش استفاده کنید.

انتخاب اهداف آزمایش

در این مرحله، باید حساب گوگل آنالیتیکس مناسب را به آزمایش پیوند دهید و سپس تا سه هدف را مشخص کنید. هدف اصلی آزمایش (Primary Objective) باید مهم‌ترین شاخص عملکردی مانند خرید محصول یا ارسال فرم، باشد.

اهداف را می‌توانید از دو روش انتخاب کنید:

• Choose from list: انتخاب از میان اهداف آماده مانند نرخ پرش، مدت‌زمان حضور یا اهداف تعریف‌شده در گوگل آنالیتیکس.
• Create custom: تعریف اهداف سفارشی مانند رویدادهای خاص یا بازدید از صفحات مشخص.

اهداف پشتیبان نیز می‌توانند از همین دو روش تعریف شوند.

تنظیمات پیشرفته و متفرقه

اما تنظیمات پیشرفته در google optimize چیست و چگونه انجام می‌شود. در این بخش می‌توانید تنظیمات جانبی ولی مهم آزمایش را مدیریت کنید که در ادامه به آن‌ها اشاره خواهیم کرد:

• بررسی نصب Google Optimize
• فعال‌کردن یا غیرفعال‌کردن اعلان‌های ایمیلی مرتبط با آزمایش
• تعیین درصد ترافیک واردشده به آزمایش
• مشخص‌کردن رویداد فعال‌سازی (مثلاً فعال‌شدن در زمان لود صفحه)

همچنین می‌توانید سهم ترافیک بین نسخه اصلی و واریانت را به‌دل‌خواه تنظیم کنید.

بازبینی نهایی آزمایش

پیش از راه‌اندازی نهایی، باید تمامی تنظیمات از آدرس صفحه و تغییرات اعمال‌شده گرفته تا تنظیمات هدف‌گیری و اهداف آزمایش را مرور کنید. با استفاده از حالت Debug، اطمینان حاصل خواهد شد که همه‌چیز مطابق انتظار عمل می‌کند و آزمایش در شرایط مناسب فعال خواهد شد.

راه‌اندازی آزمایش

پس از اطمینان از صحت تنظیمات، روی گزینه «Start» کلیک کنید تا آزمایش آغاز شود. اگر در آینده نیاز به ویرایش داشتید، باید از گزینه «End experience and make a copy» استفاده کنید تا دقت داده‌ها حفظ شود و نتایج قابل‌اعتماد باقی بمانند.

چرا باید از گوگل اپتیمایز استفاده کنیم؟

انتخاب Google Optimize به‌عنوان ابزار تست و بهینه‌سازی وب‌سایت، نه‌تنها تصمیمی هوشمندانه، بلکه اقدامی آینده‌نگرانه در مسیر رشد دیجیتال است؛ در ادامه، دلایل کلیدی این انتخاب را بررسی می‌کنیم.

۱. بهینه‌سازی رایگان، بدون هزینه‌های گزاف

نسخه رایگان Google Optimize امکاناتی در اختیار شما قرار می‌دهد که در بسیاری از ابزارهای پولی مشابه، تنها با پرداخت هزینه در دسترس هستند؛ بسیاری از ابزارهای بهینه‌سازی نرخ تبدیل (CRO) هزینه‌بر هستند و برای استفاده از آن‌ها نیاز به پرداخت اشتراک ماهانه یا سالانه وجود دارد؛ اما گوگل اپتیمایز به‌طورکامل رایگان است. این ویژگی باعث می‌شود حتی کسب‌وکارهای نوپا نیز بتوانند برنامه‌های تست و بهینه‌سازی را بدون مانع مالی آغاز کنند. رایگان‌بودن این ابزار، روند جلب نظر مدیران یا سرمایه‌گذاران جهت اجرای آزمایش‌های A/B را نیز ساده‌تر می‌سازد.

۲. تصمیم‌گیری بر‌اساس داده، نه حدس

در دنیای طراحی وب، تصمیم‌گیری براساس حدس یا سلیقه می‌تواند زیان‌بار باشد. یک تغییر ساده در عنوان یا محل قرارگیری یک دکمه ممکن است نرخ تبدیل را کاهش دهد و مستقیماً بر درآمد کسب‌وکار اثر بگذارد. گوگل اپتیمایز این ریسک را از بین می‌برد؛ شما می‌توانید نسخه‌های مختلف یک صفحه را آزمایش کنید و براساس معیارهایی‌ چون نرخ کلیک، نرخ پرش یا خرید، تصمیم‌گیری دقیق‌تری داشته باشید؛ به‌عبارت‌دیگر، دیگر نیازی به حدس‌زدن نیست و داده‌ها به‌جای شما صحبت می‌کنند.

۳. شخصی‌سازی تجربه کاربر با چند کلیک

کاربران امروزی از برندها انتظار تجربه‌های شخصی‌سازی‌شده دارند. گوگل اپتیمایز امکان ایجاد تا ۱۰ تجربه شخصی‌سازی‌شده را برای گروه‌های مختلف مخاطبان فراهم می‌کند؛ برای‌مثال، می‌توانید به کاربران بازگشتی پیامی اختصاصی نمایش دهید یا برای کاربران موبایلی نسخه‌ای بهینه از صفحه طراحی کنید. این سطح از شخصی‌سازی که در گذشته نیازمند منابع سنگین فنی و مالی بود، حالا با گوگل اپتیمایز در دسترس و ساده شده است.

۴. افزایش بازدهی کمپین‌های بازاریابی

گوگل اپتیمایز به شما کمک می‌کند از سرمایه‌گذاری‌های بازاریابی دیجیتال، بیش‌ترین بازدهی را کسب کنید. چه در کمپین‌های تبلیغات کلیکی (PPC)، چه در بازاریابی ایمیلی یا فعالیت‌های شبکه‌های اجتماعی، می‌توانید صفحات فرود (Landing Page) را با نسخه‌های مختلف تست کرده و مؤثرترین طراحی، متن یا فراخوان به اقدام (CTA) را بیابید؛ نتیجه این است که هر کلیک، ایمیل یا بازدید، شانس بیشتری جهت تبدیل‌شدن به مشتری خواهد داشت.

انواع تست‌های Google Optimize

به طور کلی تست و آزمایش در google optimize چیست؟ یکی از نقاط قوت گوگل اپتیمایز، تنوع در شیوه‌های آزمایش است؛ حتی در نسخه رایگان این ابزار نیز می‌توانید به‌راحتی چند نوع تست کاربردی را اجرا کنید. انتخاب نوع تست بستگی به هدف شما از بهینه‌سازی دارد؛ گاهی می‌خواهید فقط یک تغییر جزئی را بررسی کنید، گاهی هم به‌دنبال تحلیل ترکیب‌های مختلف از چند عنصر هستید؛ در این بخش، با مهم‌ترین تست‌هایی که در Google Optimize قابل اجرا هستند آشنا می‌شویم.

آزمون A/B یا تست دو نسخه‌ای

تست A/B یا A/B Testing یکی از رایج‌ترین و ساده‌ترین روش‌های آزمایش به‌حساب می‌آید که در آن دو نسخه از یک صفحه با یکدیگر مقایسه می‌شوند. نسخه A، همان صفحه اصلی یا نسخه کنترل است و نسخه B حاوی یک یا چند تغییر مشخص است؛ این تغییر می‌تواند از تغییر رنگ یک دکمه تا بازنویسی کامل یک بخش از صفحه متفاوت باشد.

گوگل اپتیمایز به شما امکان می‌دهد بدون نیاز به کدنویسی، نسخه B را طراحی و تغییرات را در ویرایشگر تصویری اعمال کنید؛ سپس کاربران به‌صورت تصادفی یکی از این دو نسخه را مشاهده می‌کنند و عملکرد هر نسخه براساس اهدافی‌ چون نرخ کلیک، خرید یا زمان ماندگاری بررسی خواهد شد؛ این نوع تست، انتخابی ایده‌آل جهت تحلیل دقیق اثرگذاری یک تغییر خاص است.

تست چندمتغیره (Multivariate Testing)

اگر به‌جای مقایسه کلی دو نسخه، بخواهید ترکیب‌های مختلف از چند عنصر را به‌صورت هم‌زمان بررسی کنید، تست یا آزمون چند متغیره بهترین انتخاب است؛ در این روش، چند بخش از یک صفحه (مانند تیتر، تصویر و دکمه فراخوان) به‌صورت هم‌زمان تغییر می‌کنند و ترکیب‌های گوناگون از این عناصر در اختیار کاربران قرار می‌گیرند.

مزیت اصلی این روش آن است که به‌کمک آن می‌توان تأثیر نسبی هر عنصر و تعامل آن‌ها با یکدیگر را تحلیل کرد؛ به‌عنوان‌مثال، شاید متوجه شوید ترکیب خاصی از تیتر و تصویر نسبت‌به سایر ترکیب‌ها عملکرد بهتری دارد. گوگل اپتیمایز امکان ساخت واریانت‌های مختلف برای هر بخش، تعیین ترکیب‌ها و اجرای تست را به‌شکلی کاملاً بصری و بدون پیچیدگی فنی در اختیار شما قرار می‌دهد.

تست ریدایرکت (Redirect Test)

گاهی نیاز دارید دو صفحه کاملاً متفاوت از نظر ساختار، طراحی یا مسیر URL را با یکدیگر مقایسه کنید؛ در این موارد، تست ریدایرکت بهترین گزینه است. برخلاف تست A/B که روی یک URL و نسخه‌های مختلف آن اجرا می‌شود، در تست ریدایرکت کاربران بین دو URL مستقل جابه‌جا می‌شوند.

این نوع تست برای مقایسه دو طراحی کلی یا دو لندینگ‌پیج متفاوت بسیار مناسب به‌نظر می‌رسد. برای اجرای آن، کافی‌ است آدرس دو صفحه را در گوگل اپتیمایز وارد و قوانین ریدایرکت را تعریف کنید؛ سپس ابزار، به‌صورت خودکار کاربران را به یکی از این صفحات هدایت و عملکرد آن‌ها را براساس اهداف مشخص‌شده بررسی می‌کند.

درمجموع، گوگل اپتیمایز به شما این امکان را خواهد داد که تست‌های هدفمند و متنوعی را متناسب با نیاز کسب‌وکار خود طراحی و اجرا کنید؛ چه بخواهید یک متن ساده را تغییر دهید و چه ساختار کلی یک صفحه را دگرگون کنید.

در مقاله اصول طراحی لندینگ پیج برای تبلیغات، با نکات مهمی برای طراحی جذاب صفحه فرود سایت آشنا خواهید شد.

گوگل اپتیمایز؛ ابزاری عالی برای بهینه‌سازی صفحات سایت

در این مطلب ابتدا گفتیم که google optimize چیست سپس شما را با نحوه عملکرد آن، مراحل راه‌اندازی، انواع تست‌های قابل اجرا و دلایل استفاده از این ابزار آشنا کردیم. گوگل اپتیمایز با فراهم‌کردن امکان اجرای تست‌های A/B، چندمتغیره و ریدایرکت، آن‌هم به‌صورت رایگان و بدون نیاز به دانش فنی، به یکی از کارآمدترین ابزارهای بهینه‌سازی نرخ تبدیل تبدیل شده است. این ابزار با ارائه داده‌های دقیق، به شما کمک خواهد کرد تا صفحات سایت را هدفمند، علمی و براساس رفتار واقعی کاربران بهینه کنید.